مبعث میدان خودشکوفایی
ابراهیم اخوی؛ روانشناس
تمایل به تحول و انگیزه پیشرفت بر سر زبان خیلی از افراد جاری است ولی در میدان عمل، افراد کمی هستند که این شوق را تا شکفتن ادامه میدهند و تمایل به تغییر را تا لذت درک آن دنبال میکنند.
در مسیر خواستن تا شدن، خارهایی است که عبور از آنها مهارت میخواهد و مراقبت. داشتن راهنما و نقشه راه، این سیر را سودمند میسازد و به همین دلیل، خداوند از میان ما آدمها، کسانی را برگزید و به عنوان پیامرسان خود به بندگان معرفی نمود. حضرت رسول(ص)، آخرین فرستاده خدا با کاملترین نقشه راه به سوی ما آمد تا سعادت ماندگار را ارزانی ما نماید و زندگی زیبا را به ما هدیه کند.
مبعث، یادآوری این توجه ویژه خداوند به بندگان و گزینش نهایی او از میان پیامبران است که هر سال توجه زیباتری به آن میشود. مبعث، یادآور گمگشتهای دیرین در ساحت روانی انسانهاست؛ میل به خودشکوفایی و رسیدن به تعالی.
در جشن بعثت، یادمان میآید که قرار بود انسانی دیگر باشیم و زیستنی بهتر را تجربه کنیم؛ نه اینکه به اندکی از داشتههای مادی دل خوش کنیم و در دام دانههای پر زرق و برق، رنگ ببازیم.
مأموریت انسان کامل، یادآوری چنین ارزشمندی والایی است که در پرتو زندگی درست و پرورش فضیلتهای نهفته در جان آدمیان رخ مینماید.
هر کدام از رسالتهای همراه با بعثت، بخشی از پروژه بزرگ تربیت آدمیان است که اگر این مسیر با مشکل روبرو شود، جایگزینی برای آن یافت نمیشود و نیروهای زیادی باید صرف کنترل، مدیریت و مجازات آدمهایی شوند که از رشد اخلاقی بازماندهاند. جشن مبعث، جشن آغاز شکفتن تا رهیدن از دام و دانه است. عیدتان مبارک
هیجانهای مثبت و نقش آن در انتقال پیامهای دینی
مبعث از چند نگاه
امروزه برترینها به روشهای گوناگون معرفی میشوند. المپیادها، المپیکها، مسابقات جهانی و مانند آن، عرصههایی برای شناخت بهترینها هستند. ملاکهای گزینش هم محدود به اندیشه بشری است. در مبعث، بهترین فردی که میتوانست بشریت را مدیریت کند، به جهان معرفی شد نه به روش کنونی؛ بلکه با معرفی خداوند.
برای جشنها، بهانههای مختلفی جور میکنیم؛ تولد، ازدواج، موفقیت تحصیلی و مانند آن. رنگ و بوی تمام آنها محدود و دامنه اثرگذاریاش نیز در انحصار چند نفری که دعوت شدهاند. جشنهای معنوی اما حکایتی دیگر دارد. هم رنگ و بوی ژرفتر و هم فراگیری بیشتر. جشن مبعث، مرور یک خاطره تنها نیست، بلکه به یادآوری وظایف مسلمانی و جشن پایهریزی نعمت اسلام است.
سفارشهای مبعث، بسیار متنوع و جالباند. قرار است ما با هیجانی مثبت به نام شادی به استقبال پذیرش پیام خدا برویم. مأمور شدهایم به شاد بودن و شاد کردن تمام کسانی که میتوانیم در روحیه آنها نقشی داشته باشیم.
از خانواده و اطرافیان گرفته تا دوستان و جامعهای که در فراز و فرود آن سهیم هستیم. از نظر روان شناسی، زمانی که هیجان های مثبت مانند شاد بودن در سطح بالایی است، آمادگی برای یادگیری هم وضعیت بهتری دارد.
کانال ایتا همنو استاد ابراهیم اخوی
لذا فرصتهایی مانند عید مبعث، میتواند زمینه مناسبی برای شادیآفرینی و انتقال پیامهای دینی همراه با ایجاد این حالت خوشایند است. زمانی که افراد با احساسات مذهبی مثبت روبرو می شوند، تمایل به تکرار آن هم افزایش مییابد.
از این نظر نیز، مبعث فرصتی است برای یک تجربه مذهبی ماندگار و مقدمهای برای علاقهمند سازی مخاطبان به ویژه نسل نو نسبت به دین و جذابیتهای دینی.
عید مبعث به تمام معنایش یک عید است.
هم شادی ویژه عید را دارد، هم تلاش برای مصون ماندن از معصیت و هم جنب و جوش مخصوص یک روز عید. هر کدام به سهم خود میتوانیم در ارتقا و ماندگاری این روز خدا نقش داشته باشیم. مبعث، یادگاری است که به دست ما به نسل آینده سپرده میشود. بیندیشیم که با چه کیفیتی این امانت را به فرزندان خود میسپاریم.
برنامه دین اسلام، یک نرمافزار جامع است که به تمام نیازها توجه شده است.
بخشی از این نیازها، هیجانآفرینی و ایجاد فضای شاد در سیستم روانی است. مناسبتهایی مانند جشنهای مذهبی، پاسخی دینی به نیازهای روانشناختی است. توجه دادن دیگران به این موضوع، میتواند در رغبتآفرینی و جامع نگری به دین، نقش مثبتی داشته باشد.
پیام روانشناختی دیگر چنین عیدهایی این است که بدون گناه هم میتوان شاد بود، به شرط آنکه ذائقه هیجانی خود را آلوده نکرده باشیم. شادی گره خورده با گناه، ندامت است نه نشاط. زمانی که لذت گناه از بین رفته و اندوه ناشی از ارتکاب آن برای فرد باقی میماند، دیگر نمیتوان نامی از شادی برای آن گذاشت. زندگی شاد واقعیتی است که در مدل ارائه شده دینی یافت میشود نه در آلودگیهایی که به شیوههای مختلف و به نام شادکامی در ذهن و روان دیگرن ریخته میشود. زمانی که نیاز به شادی به روش صحیح تأمین شود، نیازی به استفاده از نسخههای سمی نیست.
دیدگاهتان را بنویسید